طرح گام در دهه فجر رونمایی می گردد - مجله کامپیوتر

به گزارش مجله کامپیوتر، درحالی که آخرین اخبار از عدم ابلاغ دستورالعمل نهایی اوراق گام از سوی بانک مرکزی حکایت داشت، رئیس کل بانک مرکزی وعده داده است که این طرح در هفته آینده راه اندازی خواهد شد.

به گزارش مجله کامپیوتر، طرح گام، یکی از برنامه های بانک مرکزی با یاری نظام بانکی است که در چارچوب مدیریت نقدینگی، کوشش خواهد نمود امکان تأمین غیر تورمی سرمایه در گردش مورد احتیاج زنجیره فراوری را به ویژه برای واحدهای کوچک ومتوسط فراهم کند.

گواهی اعتبار مولد گام، به عنوان یک ابزار بازار محور و با قابلیت نقل و انتقال در بازارهای پول و سرمایه، تسهیلات جدیدی را برای تأمین اعتبار بنگاه های فراوریی فراهم می نماید که بر اساس آن فراورینمایندگان بر مبنای فاکتور خرید مواد اولیه و واسط از بانک عامل درخواست انتشار و تضمین گواهی اعتبار مولد در سررسید نموده و به بنگاه فروشنده مواد اولیه تحویل می دهند. دارنده می تواند گواهی را تا زمان سررسید آن نزد خود نگه دارد یا می تواند به فروشنده مواد اولیه خود تحویل دهد یا اینکه در بازار سرمایه تنزیل کند.

به عبارت دیگر، اوراق گام، ابزار اقتصادی جدید و کارآمدی برای تامین اقتصادی واحدهای فراوریی بوده و سازوکار آن در عمل امکان تامین اقتصادی زنجیره فراوری و همچنین استفاده از ظرفیت های بازار سرمایه جهت تامین اقتصادی واحدهاست. در واقع بانک مرکزی به منظور یاری به بهبود روش های تامین سرمایه در گردش بنگاه های فراوریی اقدام به راه اندازی سامانه گام جهت صدور و مدیریت اوراق گام در بازار پول خواهد نمود.

سامانه گام سازوکاری فراگیر برای بهره مندی عموم واحدهای فراوریی کوچک و بزرگ در راستای تأمین اقتصادی خواهد بود. از یک سو عموم واحدهای فراوریی که دارای شناسه اقتصادیاتی هستند، به صورت بالقوه عضو سامانه گام خواهند بود و می توانند بدون محدودیت پذیرنده اوراق گام باشند. از سوی دیگر عموم واحدهای فراوریی عضو سامانه گام، مشروط بر آنکه تأییدیه لازم را از بانک های عامل اخذ نمایند، می توانند از انتشار اوراق گام توسط بانک های عامل جهت تأمین اقتصادی خود استفاده نمایند.

طرح گام، سازوکاری ایجاد می نماید تا واحدهای فراوریی به جای اخذ تسهیلات از بانک ها برای تامین سرمایه در گردش، بر ضمانت و اعتبار بانک ها تکیه و با استفاده از اوراق گام منتشر شده از سوی بانک ها، نسبت به تامین اقتصادی خود اقدام نمایند.

این سازوکار شامل چهار مرحله اصلی است. در مرحله اول واحد فراوریی خریدار نهاده به عنوان واحد فراوریی متعهد از بانک عامل تقاضا می نماید که نسبت به اعتبارسنجی و معین مقدار اعتبار خود جهت صدور اوراق گام توسط بانک عامل، با توجه به وثایق و مدارک مورد نظر اقدام کند. در مرحله دوم واحد فراوریی متعهد (خریدار نهاده)، واحد یا واحدهای فراوریی متقاضی (فروشنده نهاده) را جهت استفاده از اوراق گام به بانک عامل معرفی می نماید. در مرحله سوم واحد فراوریی متقاضی از بانک درخواست می نماید که در مقابل دریافت اسناد مطالبات (که نشان دهنده طلب قطعی وی از واحد فراوریی متعهد است)، نسبت به صدور اوراق گام و واگذاری آن به وی اقدام کند.

در نهایت در مرحله چهارم بانک عامل بر اساس اعتبار تاییدشده واحد فراوریی متعهد جهت صدور اوراق گام توسط خود و درخواست واحد فراوریی متقاضی، نسبت به صدور اوراق گام با سررسید مربوطه (بر اساس اسناد مطالبات) اقدام و اوراق گام صادره را در ازای دریافت اسناد مطالبات به واحد فراوریی متقاضی منتقل می نماید.

به این ترتیب و با انتقال اوراق گام به واحد فراوریی متقاضی، تسویه اقتصادی واحد فراوریی متعهد (خریدار نهاده) با واحد فراوریی متقاضی (فروشنده نهاده) جهت خرید نهاده صورت گرفته که به منزله تامین اقتصادی واحد فراوریی متعهد و تامین اقتصادی اولین حلقه از زنجیره فراوری خواهد بود.

ویژگی های اوراق گام

مهم ترین ویژگی های اوراق گام این است که این اوراق به نام بانک عامل، صادر می گردد و پرداخت مبلغ اسمی اوراق گام در سررسید، توسط بانک تضمین شده است. اوراق گام به صورت الکترونیک در قطعات استانداردشده با ارزش اسمی یک میلیون ریال و بدون کوپن سود صادر می گردد. این اوراق دارای تاریخ صدور، تاریخ پذیرش در فرابورس و تاریخ سررسید است.

تاریخ صدور، زمان صدور اوراق توسط بانک صادرنماینده و انتقال به واحد فراوریی متقاضی را نشان می دهد. تاریخ پذیرش در فرابورس، زمان قابل معامله شدن اوراق در فرابورس را نشان می دهد. این زمان معادل یک ششم زمان صدور تا سررسید پس از تاریخ صدور اوراق خواهد بود و تاریخ سررسید، زمان واریز وجه به حساب دارنده نهایی اوراق را نشان می دهد. تاریخ های سررسید به صورت استاندارد بوده و به تاریخ آخرین روز کاری هر ماه خواهد بود.

اوراق گام از تاریخ صدور تا تاریخ پذیرش در فرابورس صرفاً قابل معامله بین اعضای سامانه گام و تحت سازوکار این سامانه خواهد بود. از تاریخ پذیرش در فرابورس، معاملات در سامانه گام متوقف شده و اوراق گام صرفاً به وسیله فرابورس قابل معامله (به صورت خُرد با مکانیزم رقابتی و یا بلوکی با مکانیزم توافقی) خواهد بود.

اجرای طرح گام در هفته آینده

در این راستا، غلام رضا ابوترابی - مدیرعامل شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه - هفته گذشته آخرین شرایط راه اندازی اوراق گام را تشریح کرد و به مجله کامپیوتر گفت: دستورالعمل نهایی اوراق گام هنوز از سوی بانک مرکزی نیامده اما کارهای آن هم در بانک مرکزی و هم در سازمان بورس درحال انجام است و به زودی راه اندازی می گردد.

وی درمورد زمان راه اندازی اوراق گام نیز گفت: فکر نمی کنم راه اندازی اوراق گام در امسال صورت بگیرد و احتمالا سال آینده راه اندازی می گردد.

زمان مذکور درحالی پیش بینی شده است که عبدالناصر همتی - رئیس کل بانک مرکزی - در یادداشتی اعلام نموده است که طرح گواهی اعتبار مولد گام به مرحله اجرایی رسید و به حول قوه الهی، هفته آینده و در آستانه دههٔ مبارک فجر انقلاب اسلامی، با ظرفیت اولیه 50 هزار میلیارد تومان تأمین اعتبار، به تدریج ازطریق تعدادی از بانک های دولتی و خصوصی در اختیار واحدهای فراوریی فعال کشور قرار می گیرد.