وقتی دانشگاه های ایران از دانشگاه های آمریکا پیش می افتند
به گزارش مجله کامپیوتر، روند پرسرعت پیشرفت علم توسط ایرانیان منجر به حضور پررنگ دانشمندان و دانشگاه های ایران در مهم ترین رتبه بندی های دنیا شده است؛ به طوری که در هر رتبه بندی که منتشر می گردد دانشگاه های ایران نیز حضور دارند.
گروه علمی و دانشگاهی مجله کامپیوتر، شهین مردانی: پیشرفت دانشگاه های ایران در رتبه بندی های مهم جهان از مواردی است که طی چند سال اخیر به طور مداوم سایت های خبری جهان به آن اشاره می نمایند.
رتبه بندی تایمز یکی از این رتبه بندی های مهم و معتبر است که پیشرفت علمی کشورها و دانشگاه های مختلف را هر سال به وسیله جدول به تصویر می کشد؛ تایمز به عنوان نظام رتبه بندی که به ریز جزئیات پیشرفت یا پسرفت دانشگاه ها با معیارهای مختلف اشاره می نماید مشهورترین نظام رتبه بندی بین المللی دانشگا ه ها و مراکز آموزش عالی است.
این رتبه بندی نخستین بار در سال 2004 با همکاری تایمز کیو.اس منتشر شد و این همکاری را تا سال 2010 تحت عنوان رتبه بندی تایمز کیو.اس ادامه داد؛ تایمز در سال 2010 همکاری خود با کیو.اس را قطع نموده و قرارداد همکاری را با موسسه تامسون رویترز امضا کرد.
محاسبات امتیازات هر دانشگاه در این رتبه بندی به وسیله سه منبع اطلاعاتی، داده های ارسالی از دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی که به صورت خوداظهاری است، داده های حاصل از نظرسنجی شهرت توسط متخصصان آموزش عالی و اطلاعات تولیدات علمی موسسات آموزش عالی نمایه شده در پایگاه استنادی اسکوپوس است.
در این گزارش، حضور دانشگاه های ایران و جهان و روند پیشرفت و پسرفت آنها را طی 5 سال اخیر در رشته مهندسی و فناوری آنالیز می کنیم.
با تحلیل داده های این گزارش صعود پله های علم توسط دانشمندان ایرانی و افزایش شمار تعداد دانشگاه هایی که در رتبه بندی تایمز جای می گیرند به خوبی قابل درک است.
این رتبه بندی، 923 دانشگاه مختلف را در رشته مهندسی و فناوری مورد آنالیز قرارداده و صندلی هر دانشگاه را به خوبی نشان داده است.
برترین دانشگاه های جهان در رشته مهندسی و فناوری در سال 2019
براساس آنچه که تایمز منتشر نموده دانشگاه آکسفورد انگلیس در سال 2019 رتبه یک جهان را در رشته مهندسی و فناوری کسب نموده است؛ دانشگاه استنفورد آمریکا به عنوان دومین دانشگاه، هاروارد آمریکا سومین دانشگاه، موسسه تکنولوژی کالیفرنیا چهارمین دانشگاه، موسسه فناوری ماساچوست پنجمین دانشگاه، کمبریج انگلیس ششمین دانشگاه، پرینستون آمریکا هفتمین دانشگاه، ملی سنگاپور هشتمین دانشگاه، موسسه فناوری زوریخ نهمین دانشگاه و موسسه تکنولوژی جورجیا به عنوان دهمین دانشگاه جهان در این رشته معرفی شده اند.
به همین ترتیب دانشگاه های کالیفرنیا برکلی، امپریال کالج لندن، کالیفرنیا لس آنجلس، پکینگ، صنعتی نانیانگ، میشیگان، کارنگی ملون، موسسه پلی تکنیک فدرال لوزان، صنعتی دلفت و چینهوا به عنوان برترین ها در رشته مهندسی و فناوری رده یازدهم تا بیستم جدول تایمز را در سال 2019 به خود اختصاص داده اند.
| ردیف | دانشگاه | رتبه |
| 1 | آکسفورد انگلیس | 1 |
| 2 | استنفورد آمریکا | 2 |
| 3 | هاروارد آمریکا | 3 |
| 4 | موسسه تکنولوژی کالیفرنیا | 4 |
| 55 | موسسه فناوری ماساچوست، آمریکا | 5 |
| 6 | کمبریج، انگلیس | 6 |
| 7 | پرینستون، آمریکا | 7 |
| 8 | ملی سنگاپور، سنگاپور | 8 |
| 9 | موسسه فناوری زوریخ، سوئیس | 9 |
| 10 | موسسه تکنولوژی جورجیا، آمریکا | 10 |
| 11 | کالیفرنیا برکلی، آمریکا | 11 |
| 12 | امپریال کالج لندن، انگلیس | 12 |
| 13 | کالیفرنیا لس آنجلس، آمریکا | 13 |
| 14 | پکینگ، چین | 14 |
| 15 | صنعتی نانیانگ، سنگاپور | 15 |
| 16 | میشیگان، آمریکا | 16 |
| 17 | کارنگی ملون، آمریکا | 17 |
| 18 | موسسه پلی تکنیک فدرال لوزان، سوئیس | 18 |
| 19 | صنعتی دلفت، هلند | 19 |
| 20 | چینهوا، چین | 20 |
حضور پررنگ دانشگاه های انگلیس و آمریکا در تایمز
دانشگاه آکسفورد که در شهر آکسفورد در منطقه آکسفورد شایر انگلستان واقع شده است، قدیمی ترین دانشگاه انگلیسی زبان جهان به شمار می رود.
دانشگاه استنفورد نیز یکی از معتبرترین دانشگاه های جهان است که در استنفورد، در نزدیکی شهر سانفرانسیسکو در ایالت کالیفرنیا واقع شده است.
تحلیل داده های جدول تایمز به خوبی نشان می دهد که کشورهای آمریکا و انگلیس حضور پررنگی در این رتبه بندی دارند.
برترین دانشگاه های ایران در رشته مهندسی و فناوری در سال 2019
اگر قرار باشد به دانشگاه های ایران اشاره کنیم، سال 2019، سال درخشش دانشگاه های ایران در رشته مهندسی و فناوری بوده است؛ به طوری که 23 دانشگاه ایران نیز در این رشته میان برترین دانشگاه های جهان جای گرفته اند.
بر اساس آنچه که تایمز منتشر نموده، دانشگاه های صنعتی بابل نوشیروانی رتبه 251 الی 300، تهران 251 الی 300، گیلان 301 الی 400، کاشان 301 الی 400، مازندران 301 الی 400، صنعتی شریف 301 الی 400، صنعتی امیرکبیر 401 الی 500، صنعتی اصفهان 401 الی 500، فردوسی مشهد 501 الی 600، علم و صنعت ایران 501 الی 600 و شیراز 501 الی 600 را به خود اختصاص داده اند.
دانشگاه های صنعتی شیراز نیز با رتبه 501 الی 600، تبریز 501 الی 600، شهید مدنی آذربایجان 601 الی 800، اصفهان 601 الی 800، خوارزمی 601 الی 800، صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی 601 الی 800، شهید بهشتی 601 الی 800، صنعتی شاهرود 601 الی 800، ارومیه 601 الی 800، زنجان 601 الی 800، شهید باهنر کرمان مثبت 801 و یزد مثبت 801 را به در جدول تایم حضور داشته اند.
| ردیف | دانشگاه | رتبه |
| 1 | صنعتی بابل نوشیروانی | 300 - 251 |
| 2 | تهران | 300 - 251 |
| 3 | گیلان | 301-400 |
| 4 | کاشان | 301-400 |
| 5 | مازندران | 301-400 |
| 6 | صنعتی شریف | 301-400 |
| 7 | صنعتی امیرکبیر | 401-500 |
| 8 | صنعتی اصفهان | 401-500 |
| 9 | فردوسی مشهد | 501-600 |
| 10 | علم و صنعت ایران | 501-600 |
| 11 | شیراز | 501-600 |
| 12 | صنعتی شیراز | 501-600 |
| 13 | تبریز | 501-600 |
| 14 | شهید مدنی آذربایجان | 601-800 |
| 15 | اصفهان | 601-800 |
| 16 | خوارزمی | 601-800 |
| 17 | صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی | 601-800 |
| 18 | شهید بهشتی | 601-800 |
| 19 | صنعتی شاهرود | 601-800 |
| 20 | ارومیه | 601-800 |
| 21 | زنجان | 601-800 |
| 22 | شهید باهنر کرمان | +801 |
| 23 | یزد | +801 |
در سال 2019، بیست و سه دانشگاه ایرانی در رشته مهندسی و فناوری حضور داشته اند و دانشمندان ایرانی توانسته اند با ارتقاء خود طی سال های متمادی حضور دانشگاه های ایران در این رتبه بندی را افزایش دهند.
رتبه دانشگاه های جهان در رشته مهندسی و فناوری در سال 2018
آنالیز جدول تایمز نشان می دهد که دانشگاه های آمریکا در سال 2018 مانند همواره ندرخشیده اند؛ بر اساس آنچه که این رتبه بندی منتشر نموده، دانشگاه های استنفورد رتبه یک، موسسه تکنولوژی کالیفرنیا 2، آکسفورد 3، فناوری ماساچوست 4، کمبریج 5، پرینستون 6، پکینگ 7، ملی سنگاپور 8، موسسه فناوری فدرال زوریخ 9 و امپریال کالج لندن رتبه 10 را در رشته مهندسی و فناوری به خود اختصاص داده اند.
بنا بر همین اطلاعات موسسه تکنولوژی جورجیا رتبه 11، کارنگ ملون رتبه 11، کالیفرنیا برکلی رتبه 13، موسسه پلی تکنیک فدرال لوزان مساوی 14، ایلینوی در اربانا مساوی 14، نانیانگ رتبه 16، میشیگان رتبه 17، تکنولوژی دلفت مساوی 18، علم و صنعت هنگ کنگ مساوی 18، کرنل مساوی 20 و صنعتی مونیخ نیز مساوی 20 را کسب نموده اند.
| ردیف | دانشگاه | رتبه |
| 1 | استفورد | 1 |
| 2 | موسسه تکنولوژی کالیفرنیا | 2 |
| 3 | آکسفورد | 3 |
| 4 | فناوری ماساچوست | 4 |
| 5 | کمبریج | 5 |
| 6 | پرینستون | 6 |
| 7 | پکینگ | 7 |
| 8 | ملی سنگاپور | 8 |
| 9 | مؤسسه فناوری فدرال زوریخ | 9 |
| 10 | امپریال کالج لندن | 10 |
| 11 | موسسه تکنولوژی جورجیا | 11 |
| 12 | کارنگی ملون | 12 |
| 13 | کالیفرنیا، برکلی | 13 |
| 14 | موسسه پلی تکنیک فدرال لوزان | 14= |
| 15 | ایلینوی در اربانا شمپین | 14= |
| 16 | نانیانگ | 16 |
| 17 | میشیگان | 17 |
| 18 | تکنولوژی دلفت | 18= |
| 19 | علم و صنعت هنگ کنگ | 18= |
| 20 | کرنل | 20= |
| 21 | صنعتی مونیخ | 20= |
در حالی که در سال 2019، دانشگاه انگلیسی زبان آکسفورد برترین دانشگاه جهان در رشته مهندسی و فناوری شده است، در سال 2018 صندلی نخست در این رشته متعلق به دانشگاه استفورد بوده و این نشانه پسرفت دانشگاه آمریکا در سال2019 در این رشته است.
برترین های ایران در رشته مهندسی و فناوری در 2018
برترین رتبه بندی دانشگاه های جهان حاکی از آن است که در سال 2018 تنها 7 دانشگاه ایرانی میان برترین های جهان جای گرفته اند؛ بر همین اساس صنعتی بابل نوشیروانی با رتبه 201 الی 250، دانشگاه تهران با رتبه 201 الی 300، دانشگاه صنعتی شریف با رتبه 301 الی 400، دانشگاه صنعتی امیرکبیر با رتبه 401 الی 500، دانشگاه اصفهان با رتبه 401 الی 500، تکنولوژی اصفهان با رتبه 401 الی 500 و دانشگاه تبریز با رتبه 401 الی 500 صندلی نخست تا هفتم جدول دانشگاه های ایران در رشته مهندسی و فناوری را در نظام رتبه بندی تایمز به خود اختصاص داده اند.
| ردیف | دانشگاه | رتبه |
| 1 | صنعتی بابل نوشیروانی | 201-250 |
| 2 | تهران | 251-300 |
| 3 | صنعتی شریف | 301-400 |
| 4 | صنعتی امیرکبیر | 401-500 |
| 5 | گیلان | 401-500 |
| 6 | صنعتی اصفهان | 401-500 |
| 7 | تبریز | 401-500 |
یک آنالیز آماری ساده به خوبی نشان می دهد، در سال 2018 تنها 7 دانشگاه ایران و در سال 2019، 23 دانشگاه ایران در رتبه بندی رشته مهندسی و فناوری حضور داشته اند.
اراده و پیشرفت دانشمندان ایرانی منجر به ارتقاء شمار دانشگاه های ایران در سال 2019 شده، به طوری که تنها در یک سال 16 دانشگاه به لیست جهانی تایمز افزوده شده اند.
لیست دانشگاه های جهان در رشته مهندسی و فناوری در سال 2017
براساس تجزیه و تحلیل تایمز، مؤسسه تکنولوژی کالیفرنیا، دانشگاه های استنفورد، آکسفورد، موسسه فناوری ماساچوست، دانشگاه های کمبریج و پرینستون رتبه نخست تا ششم جدول را به خود اختصاص داده اند.
دانشگاه های امپریال کالج لندن با رتبه مساوی 7، ملی سنگاپور با رتبه مساوی 7، موسسه فناوری فدرال زوریخ با رتبه 9، کالیفرنیا، برکلی با رتبه 10، موسسه پلی تکنیک فدرال لوزان با رتبه 11، پکینگ با رتبه 12، کالیفرنیا، لس آنجلس با رتبه مساوی 13، تکنولوژی جورجیا با رتبه مساوی 13، کارنگی ملون با رتبه 15،
ایلینوی در اربانا با رتبه 16، میشیگان با رتبه 17، نانیانگ با رتبه 18، علم و صنعت هنگ کنگ با رتبه 19،
دانشگاه صنعتی دلفت با رتبه 20 و دانشگاه نورث وسترن با رتبه 21 در جدول تایمز قرار دارند.
| ردیف | دانشگاه | رتبه |
| 1 | تکنولوژی کالیفرنیا | 1 |
| 2 | استنفورد | 2 |
| 3 | آکسفورد | 3 |
| 4 | فناوری ماساچوست | 4 |
| 5 | کمبریج | 5 |
| 6 | پرینستون | 6 |
| 7 | امپریال کالج لندن | 7= |
| 8 | ملی سنگاپور | 7= |
| 9 | موسسه فناوری فدرال زوریخ | 9 |
| 10 | کالیفرنیا، برکلی | 10 |
| 11 | موسسه پلی تکنیک فدرال لوزان | 11 |
| 12 | پکینگ | 12 |
| 13 | کالیفرنیا، لس آنجلس | 13= |
| 14 | تکنولوژی جورجیا | 13= |
| 15 | کارنگی ملون | 15 |
| 16 | ایلینوی در اربانا | 16 |
| 17 | میشیگان | 17 |
| 18 | نانیانگ | 18 |
| 19 | علم و صنعت هنگ کنگ | 19 |
| 20 | دانشگاه صنعتی دلفت | 20 |
| 21 | نورث وسترن | 21 |
در سال 2017، دانشگاه هاروارد به عنوان یکی از برترین دانشگاه های آمریکا در بیست رده اول جدول تایمز سهمی نداشته است و تکنولوژی کالیفرنیا نخستین صندلی تایمز را به خود اختصاص داده است.
دانشگاه هاروارد همواره یکی از بالاترین رتبه های دانشگاه ها را در سطح جهان داشته و یکی از قدرتمندترین مؤسسه های اقتصادی غیرانتفاعی است.
دانشگاه های ایران در رتبه بندی سال 2017 تایمز در رشته مهندسی و فناوری صندلی نداشته اند.
صندلی دانشگاه های جهان در سال 2016 و در رشته مهندسی و فناوری
تجزیه و تحلیل آمار تایمز نشان می دهد در سال 2016، دانشگاه های استنفورد رتبه یک، تکنولوژی کالیفرنیا رتبه 2، فناوری ماساچوست رتبه 3، کمبریج رتبه 4، کالیفرنیا برکلی رتبه 5، آکسفورد رتبه 6، پرینستون رتبه 7، موسسه فناوری فدرال زوریخ رتبه 8، امپریال کالج لندن رتبه 9 و کارنگی ملون رتبه 10 را در رشته فناوری و مهندسی در سال 2016 به خود اختصاص داده اند.
دانشگاه های هاروارد، تکنولوژی جورجیا، ملی سنگاپور، موسسه فدرال پلی تکنیک لوزان، ایلینوی در اربانا، علم و صنعت هنگ کنگ، میشیگان، نورسث وسترن، دلفت و تکنولوژی نانیانگ رتبه های یازده تا بیست برترین دانشگاه های جهان در رشته مهندسی و فناوری را به خود اختصاص داده اند.
| ردیف | دانشگاه | رتبه |
| 1 | استنفورد | 1 |
| 2 | تکنولوژی کالیفرنیا | 2 |
| 3 | فناوری ماساچوست | 3 |
| 4 | کمبریج | 4 |
| 5 | کالیفرنیا، برکلی | 5 |
| 6 | آکسفورد | 6 |
| 7 | پرینستون | 7 |
| 8 | موسسه فناوری فدرال زوریخ | 8 |
| 9 | امپریال کالج لندن | 9 |
| 10 | کارنگی ملون | 10 |
| 11 | هاروارد | 11 |
| 12 | تکنولوژی جورجیا | 12 |
| 13 | ملی سنگاپور | 13 |
| 14 | موسسه فدرال پلی تکنیک لوزان | 14 |
| 15 | ایلینوی در اربانا شمپین | 15 |
| 16 | علم و صنعت هنگ کنگ | 16 |
| 17 | میشیگان | 17 |
| 18 | نورث وسترن | 18 |
| 19 | دلفت | 19 |
| 20 | تکنولوژی نانیانگ | 20 |
در سال 2016، دانشگاه های آمریکا از 10 صندلی نخست جدول سهم ویژه ای داشته اند و تحلیل صندلی و رتبه آنها بیانگر آن است که پیشرفت آنها ثابت نیست و هر سال تعداد دانشگاه ها و صندلی آنها متغیر بوده است.
لیست دانشگاه های جهان در سال 2015 در رشته مهندسی و فناوری
آمار و ارقام موجود در تایمز بیانگر آن است که موسسه فناوری ماساچوست، دانشگاه استنفورد، موسسه تکنولوژی کالیفرنیا، دانشگاه های پرینستون، کمبریج، امپریال کالج لندن، آکسفورد، موسسه فناوری فدرال زوریخ، دانشگاه های کالیفرنیا لس آنجلس، کالیفرنیا برکلی، تکنولوژی جورجیا، موسسه پلی تکنیک فدرال لوزان، دانشگاه های ملی سنگاپور، تگزاس در آستین، میشیگان، کارنگی ملون، کرنل، ایلینوی در اربانا، دلفت، نورث وسترن و علم و صنعت هنگ کنگ در سال 2015 رتبه های یک تا بیست و یکم برترین دانشگاه های جهان در رشته مهندسی و فناوری را در نظام رتبه بندی تایمز به خود اختصاص داده اند.
| ردیف | دانشگاه | رتبه |
| 1 | موسسه فناوری ماساچوست | 1 |
| 2 | استنفورد | 2 |
| 3 | موسسه تکنولوژی کالیفرنیا | 3 |
| 4 | پرینستون | 4 |
| 5 | کمبریج | 5 |
| 6 | امپریال کالج لندن | 6 |
| 7 | آکسفورد | 7 |
| 8 | مؤسسه فناوری فدرال زوریخ | 8 |
| 9 | کالیفرنیا، لس آنجلس | 9 |
| 10 | کالیفرنیا، برکلی | 10 |
| 11 | تکنولوژی جورجیا | 11 |
| 12 | مؤسسه پلی تکنیک فدرال لوزان | 12 |
| 13 | ملی سنگاپور | 13 |
| 14 | تگزاس در آستین | 14 |
| 15 | میشیگان | 15 |
| 16 | کارنگی ملون | 16 |
| 17 | کرنل | 17 |
| 18 | ایلینوی در اربانا شمپین | 18 |
| 19 | دلفت | 19 |
| 20 | نورث وسترن | 19 |
| 21 | علم و صنعت هنگ کنگ | 21 |
مؤسسهٔ فناوری ماساچوست مشهور به اِم آی تی، دانشگاه خصوصی واقع در شهر کمبریج، در ایالت ماساچوست آمریکاست که دارای پنج دانشکده اصلی، یک کالج و 32 گروه آموزشی است؛ این دانشگاه معمولاً با نام اختصاری آن، یعنی اِم آی تی (MIT) شناخته می گردد.
در سال 2015، 2016 و 2017 دانشگاه های ایران در جدول تایمز صندلیی نداشتند، اما به میزان قابل توجهی در سال 2018 و 2019 پیشرفت نموده اند.
حضور پررنگ دانشگاه های ایران در رتبه های جهان حکایت از پیشرفت علم توسط ایرانی ها دارد، تا جایی که رسانه های خارجی از این پیشرفت نگران می شوند و در اخبار خود به طور مداوم به افزایش حضور دانشگاه های ایران و رشد علمی کشور اشاره می نمایند.
انتهای پیغام/
منبع: خبرگزاری فارس