مقایسه وضعیت بیمه بناهای تاریخی ایران و دنیا ، بناهای تاریخی ایران بیمه نیستند؛ بیمه ها هم تاریخ را تحویل نمی گیرند - مجله کامپیوتر

به گزارش مجله کامپیوتر، خبرنگاران : حوادث غیرمترقبه همچون سیل، زلزله، آتش سوزی و...همواره بناها، محوطه ها و آثار تاریخی را تهدید می کند اما در حالی که بیش از یک قرن است که در سایر کشورها این آثار تحت بیمه قرار دارند تا در صورت وقوع حادثه مرمت آنها تسریع یابد در ایران شاهد تخریب آثار تاریخی به عمد یا غیر عمد هستیم آن هم در حالی که وضعیت بیمه آثار ایرانی مشخص نیست.

غلامرضا میثاقیان در گفت و گو با مجله کامپیوتر درباره وضعیت بافت ها ، محوطه ها و بناها و این که آیا این آثار در ایران بیمه هستند، می گوید: در دوره ای که متصدی مدیریت حفظ و احیا بناها، بافت ها و محوطه های تاریخی بودم، بسیار تلاش کردم که آثار و بناهای تاریخی مشمول بیمه شوند اما شرکت های بیمه حاضر به پذیرش چنین ریسکی نیستند. قیمت گذاری آثار کار بسیار سختی است و اگر برای آنها اتفاقی رخ بدهد بیمه هزینه زیادی باید متقبل شود.

او ادامه می دهد: از سویی به دلیل قدمت زیاد این آثار، شرکت های بیمه معتقدند اساساً سرمایه گذاری روی بیمه این آثار زیان ده است.

مدیر کل پیشین دفتر حفظ و احیا بناها، بافت ها و محوطه های تاریخی ادامه می دهد: در طرح حمایت از مرمت و احیای بافت های تاریخی- فرهنگی و توانمندسازی مالکان و بهره برداران بناهای تاریخی- فرهنگی که اکنون در مجلس شورای اسلامی دنبال می شود، کنندگان میراث فرهنگی تأکید داشتند که شرکت های بیمه ملزم شوند بناهای تاریخی را بیمه کنند اما متأسفانه تا این طرح تصویب مجلس را نداشته باشد الزامی هم در کار نیست.

او تأکید می کند: در هر صورت بیمه بناهای تاریخی مسأله مهمی است و با توجه به سرعت تخریب ها و اجرای طرح های توسعه بدون توجه به میراث فرهنگی ضروری است هرچه سریع تر موضوع بیمه بناهای تاریخی به فرجام برسد.

وی درباره این که آیا در نمونه های خارجی بناهای تاریخی بیمه شده اند، ضمن اظهار بی اطلاعی از این موضوع می افزاید: هر چند نمی توان برای بناهای تاریخی قیمت تعیین کرد اما موضوع بیمه و تصویب آن در مجلس به عنوان قانون بسیار مهم است. فرضاً در مورد اخیر، خانه دریا بیگی متعلق به دوره قاجار در لنگرود که دچار حادثه آتش سوزی شده است اگر این خانه بیمه بود اکنون بیمه هزینه مرمت آن را پرداخت می کرد اما حالا نه ما بودجه لازم را داریم و نه خانه بیمه است در نتیجه احتمال تخریب و آسیب بیشتر این اثر تاریخی وجود دارد.

[related-post id=31027]

به گزارش مجله کامپیوتر، طرح حمایت از مرمت و احیای بافت های تاریخی- فرهنگی و توانمندسازی مالکان و بهره برداران بناهای تاریخی- فرهنگی از مدت ها پیش در مجلس دنبال می شد اما به نظر می رسد آنچه کارشناسان میراث فرهنگی در آن زمان به دنبال آن بودند با آنچه اکنون مجلس به دنبال آن است تفاوت دارد تا آنجا که بعضی از تصویب نشدن طرح ابراز خوشحالی می کنند.

میثاقیان در این باره به مجله کامپیوتر توضیح می دهد: این طرح از سوی مجلس بود و لایحه نبود که از سوی دولت پیشنهاد شود، در مجلس پیشین دوستان به کارشناسان میراث فرهنگی اعتماد کردند و گفتند میراث فرهنگی خود پیش نویس طرح را بنویسد. ما هم پیشنهادات خود را نوشتیم و جلسات متعددی با حضور کارشناسان به همراه اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس برگزار و توافقاتی حاصل شد که به نظر می رسید بخشی از خواسته های میراث فرهنگی در آن لحاظ شده بود هرچند همان طرح هم صد درصد مورد توافق ما نبود اما در یک خرد جمعی باید شهرداری ها، کنندگان مجلس و کنندگان وزرات مسکن هم متقاعد می شدند بنابراین در مجموع طرح خوبی بود.

او می افزاید: با تغییر مجلس شورای اسلامی و آمدن اعضای مجلس یازدهم بعضی کنندگان تغییر کردند و طبیعی است که ایده ها هم تغییر کرد، اما در مجموع امیدوارم به تحقق بعضی از خواسته های میراث فرهنگی درباره بافت های تاریخی با دنبال کردن این طرح برسیم.

به گزارش مجله کامپیوتر، بیش از یک قرن است که بسیاری از کشورها بیمه هایی خاصی را برای آثار تاریخی درنظر می گیرند که درصورت وقوع حادثه ای مرمت این آثار را تسهیل و تسریع می کند. در اروپا از این بیمه خاص که تمام تهدیدهایی را که یک شیء یا بنای تاریخی را در معرض قرار می دهند دربرمی گیرد باعنوان بیمه تمام حوادث آثار هنری یاد می شود.

بیمه کلیسا

بیمه کلیسا (Ecclesiastical Insurance) یکی از شرکت های بیمه ای در انگلستان است که سال 1887 تاسیس شد. این شرکت بیمه ای زیر نظر اتحادیه کلیساهای بریتانیا اداره می شود و ارزش سهام ممتاز آن در بورس لندن، بیش از 100میلیون پوند است. قرن نوزدهم میلادی گروهی از روحانیون مسیحیت با هدف حفاظت از کلیساها اداره آتش ساختمان های وابسته کلسیا را تاسیس کردند. سال 1894 این شرکت اعلام کرد که علاوه بر بیمه آتش سوزی ساختمان ها، بیمه حوادث پرسنل کلیسا و سرقت را هم عرضه می کند. به این ترتیب، این سازمان روزبه روز توسعه یافت و بعدها به اداره بیمه کلیسا تغییر نام داد. امروزه این شرکت بیمه به جز کلیساها تمام ساختمان های تاریخی و اشیای قدیمی را به عنوان بخشی از میراث فرهنگی انگلستان بیمه می کند. برای مثال اشیای باستان شناختی تا سقف قیمت 375 هزار یورو و آثار مربوط به حوزه هنرهای زیبا تا سقف قیمت 750هزار یورو می توانند از این بیمه استفاده کنند.

کلیسای جامع گلاستر و کلیسای جامع سنت پل لندن از مشتریان معروف بیمه کلیسا به شمار می روند که نه فقط از نظر مذهبی اهمیت بالایی دارند، جزو بناهای تاریخی انگلستان هم هستند. کلیسای جامع گلاستر سال 678 میلادی بنا شد اما ساختمان کنونی آن بین سال های 1089 تا 1499 بارها بازسازی شده است. ساختمان اولیه کلیسای جامع سنت پل لندن هم سال 1256 بنا شد. اما به دلیل آتش سوزی، ساختمان قدیمی ویران شد و ساختمان فعلی آن در سال 1675 ساخته شد.

[caption id=attachment-31031 align=aligncenter width=1508]نمای داخلی کلیسای جامع سنت پل لندن│ ساختمان اولیه این کلیسای لندن هم سال 1256 بنا شد. اما به دلیل آتش سوزی، ساختمان قدیمی ویران و ساختمان فعلی آن در سال 1675 ساخته شد و درحال حاضر تحت پوشش بیمه کلیسا قرار گرفته است[/caption]

[caption id=attachment-31033 align=aligncenter width=1200]نمای بیرونی کلیسای جامع گلاستر در انگلستان│ این کلیسا سال 678 میلادی بنا شد اما ساختمان کنونی آن بین سال های 1089 تا 1499 بارها بازسازی شده است و درحال حاضر تحت پوشش بیمه کلیسا قرار گرفته است[/caption]

بیمه بِردی

بیمه بردی (Brady Insurance) شرکتی ایرلندی است که سال 1959 تاسیس شد. این شرکت آثار هنری را تا هر سقف قیمتی بیمه می کند. این شرکت مجموعه های هنری خصوصی، مجموعه داران، نمایشگاه ها، فروشندگان آثار هنری و عتیقه و موزه ها را تحت پوشش تمام خطرات آثار هنری قرار می دهد.

خدمات اتحادیه ملی بیمه

سال 2003 اتحادیه ملی حفاظت از آثار تاریخی آمریکا خدمات اتحادیه ملی بیمه (National Trust Insurance Services) را با هدف بیمه کردن آثار و بناهای تاریخی تاسیس کرد. این اتحادیه که مقر اصلی آن در شهر بالتیمور است هتل ها و مهمانسراهای تاریخی، تئاترهای تاریخی، موزه ها و خانه های تاریخی را بیمه می کند و این بیمه شامل خود ساختمان و اشیا داخلی و پرسنل آنها می شود.

بیمه تمام خطرات آثار هنری در ایتالیا

تقریبا در تمام شهرهای ایتالیا بناها و آثار تاریخی وجود دارد و براساس قانون، شهرداری ها موظف اند پس از فهرست کردن میراث فرهنگی شهرشان آنها را بیمه و گزارش بیمه را در وبگاه شهرداری برای آگاهی مردم منتشر کنند. به این ترتیب که شهرداری هر شهر، جزییات دقیق بیمه تمام آثار تاریخی را که جزء اموال عمومی و هویت ملی به شمار می روند همراه با مبلغ بیمه اعلام می کند. برای مثال، تمام اشیای داخل کاخ پروینچا در شهر برگامو و بعضی از مجسمه های تاریخی واقع در باغ داخلی این کاخ تا سقف 2 میلیون 963 هزار و 720 یورو برای تمام خطرات بیمه شده اند و شهرداری شهر برگامو وظیفه این بیمه کردن را به عهده داشته است. کاخ پروینچا ساختمانی در چهار طبقه است که بین سال های 1864 تا 1871 میلادی ساخته شده است. به عنوان نمونه ای دیگر، شهرداری فرارا کل آثاری را که در موزه کلیسای جامع این شهر قرار دارند تا سقف 19 میلیون و 500 هزار یورو بیمه کرده است. شهرداری میلان هم موزه مصر را که در قلعه تاریخی اسفورتزا قرار گرفته است به مبلغ 60 میلیون یورو بیمه کرده است.

[caption id=attachment-31028 align=aligncenter width=1280]یکی از آثاری که کلیسای جامع شهر فرارا قرار گرفته است│ براساس قراردادی که میان شهرداری فرارا و یک شرکت بیمه منعقد شده کل آثاری را که در موزه کلیسای جامع این شهر قرار دارند تا سقف 19میلیون و 500 هزار یورو بیمه شده اند[/caption]

[caption id=attachment-31029 align=aligncenter width=1024]موزه مصر که در قلعه تاریخی در قلعه تاریخی اسفورتزا در شهر میلان قرار گرفته است│شهرداری میلان تمام آثار این موزه را تا سقف به مبلغ 60میلیون یورو بیمه کرده است[/caption]

بیمه آکسا آرت

سال 1934 شرکت بیمه آکسا آرت (AXA ART Insurance) در شهر لندن انگلستان افتتاح شد و امروزه در 20 کشور جهان شعبه دارد که به ویژه می توان به انگلستان، امارات متحده عربی، سنگاپور، هنگ کنگ، برزیل، کانادا، مکزیک، ایالات متحده آمریکا، سوییس، لوگزامبورگ، هلند، نروژ، اسپانیا، بلژیک، فرانسه، آلمان و ایتالیا اشاره کرد. بنابراین، آکسا آرت را می توان یکی از پیشگامان بیمه آثار هنری جهان دانست. این شرکت به مجموعه داران خصوصی (حقیقی)، مجموعه داران حقوقی، نمایشگاه ها، موزه ها، موسسات هنری و فروشندگان آثار هنری و عتیقه در سراسر جهان خدمات بیمه ای ارائه می دهد.