چرا خاک و کیفیت آن مهم است؟ - مجله کامپیوتر

به گزارش مجله کامپیوتر، خاک همه جا هست، در پارک ها، باغچه ها، کشتزارها، زیر پاهایمان و زیر پیاده روها. اما خیلی وقت ها به این ماده فوق العاده و ارزشمند بی توجهی می گردد و کثیف تلقی می گردد.

خاک نقش بزرگی در ادامه حیات روی زمین دارد

خبر های هشدارآمیزی درباره شرایط تهدیدآمیز خاک برای محیط زیست و محصولات کشاورزی به گوش می رسد. اما همین خبر ها می گویند که خاک مرغوب می تواند کره زمین را نجات دهد.

مایکل گوو، وزیر محیط زیست وقت بریتانیا، در سال 2017 گفت هیچ کشوری نمی تواند نابودی خاک و حاصل خیزی آن را از سر بگذراند، و هشدار داد که ادامه کشاورزی در بریتانیا شاید تنها برای چند دهه ممکن باشد.

چرا خاک برای ما مهم است؟

خاک همه جا هست، در پارک ها، باغچه ها، کشتزارها، زیر پاهایمان و زیر پیاده روها. اما خیلی وقت ها به این ماده فوق العاده و ارزشمند بی توجهی می گردد و کثیف تلقی می گردد.

وابستگی ما به خاک اساسی است. 95 درصد غذای ما از خاک تامین می گردد، یا در قالب محصولات کشاورزی که مستقیما می خوریم، یا علف و دیگر گیاهانی که برای تهیه گوشت خوراک حیوانات می شوند؛ و این تنها یک بعد از محاسن خاک است.

پروفسور بریجیت امت، عضو مرکز زیست شناسی و آب شناسی بریتانیا، می گوید خاک یکی از آن پدیده های زمینی است که نه به خوبی شناخته شده اند و نه به اندازه کافی حائز اهمیت پنداشته می شوند.

گیاهان برای رشد نه تنها به مواد معدنی موجود در خاک نیاز دارند، بلکه برای فراوری مواد غذایی از راه فتوسنتز به کربن دی اکسید موجود در هوا نیز نیاز دارند - و بخشی از این کربن وارد زمین می گردد. میزان کربن موجود در خاک واقعا زیاد است - سه برابر میزان موجود در جو زمین، و دو برابر میزان موجود در درخت ها و جنگل ها.

خاک می تواند کربن ترسیبی را در خود ذخیره کند، اما این کربن ممکن است با کاهش کیفیت خاک رها گردد. رها شدن کربن از خاک کم کیفیت در افزایش کربن دی اکسید موجود در جو زمین نقش دارد، یکی از گاز هایی که موجب تغییرات اقلیمی می شوند.

طبق تخمین ها، یک گرم خاک می تواند میزبان حدود 50 هزار گونه مختلف میکروارگانیسم باشد، و تعداد میکروارگانیسم های موجود در یک قاشق چای خوری خاک هم از تعداد کل انسان های روی زمین بیشتر است.

برخی از اجزاء آنتی بیوتیک هایی که امروزه در مقابله با بیماری ها استفاده می کنیم در همین ماده که از نظر شیمیایی و بیولوژیکی بسیار غنی است فراوری شده اند. پروفسور امت می گوید ما به معنای واقعی کلمه از خاک دارو می گیریم.

مساله مهم این است که این شبکه خاکی غنی زندگی زیرزمینی ساختاری باز ایجاد می نماید که به آب باران اجازه می دهد در زمین رسوخ کند.

این رطوبت ذخیره شده به گیاهان اجازه می دهد که حتی در زمان خشک سالی هم رشد نمایند. این ساختار در عین حال مانع از وقوع سیل می گردد، کارکردی که به خاطر بارش های شدید و غیرقابل پیش بینی ناشی از تغییرات اقلیمی در بریتانیا و دیگر نقاط جهان بیش از پیش اهمیت پیدا نموده است.

غذا و کشاورزی بخشی از سلامت خاک است

مساله خاک ارتباط مستقیمی با غذای ما دارد، چرا که حدود 70 درصد خاک بریتانیا زیر کشت است. کارشناسان خاک با این ایده که تعداد کشت های باقی مانده ما عدد محدودی است شدیدا مخالفت می نمایند، اما می گویند که مراقبت بهتر از خاک امری حیاتی است.

برخی کار های مرسوم در کشاورزی مدرن می توانند به سلامت خاک آسیب بزنند و کشاورزان را گرفتار چرخه ای بسته نمایند؛ افزودنی بیشتر برای برداشت کمتر. شخم زدن زمین و استفاده از ماشین آلات سنگین وقتی که خاک نمناک است به بیولوژی غنی و ساختار حیاتی آن آسیب می زند.

کشت مکرر یک محصول مانند گندم یا جو باعث تحلیل سطح مواد غذایی خاک می گردد و رشد علف و آفت را تشویق می نماید. این رویه استفاده از کود شیمیایی، آفت کش و علف کش را که به رشد محصول یاری می نمایند الزامی می نماید، فرایندی که باعث تخریب بیشتر ماهیت پیچیده زمین می گردد.

برای نمونه، گروه فیدبک که در حیطه غذا و محیط زیست فعال است تخمین زده می زند که 10 درصد آسیب سالانه ای که به لایه فوقانی خاک در بریتانیا وارد می گردد ناشی از کشت چغندر قند است.

خاک ضعیف برای همه مضر است

خاک خوب می تواند برای گیاهان آب ذخیره کند، اما خاک بد به سیل و آلودگی منجر می گردد

با وجود اهمیتش، سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل می گوید که یک سوم خاک جهان کیفیت خود را از دست داده است. این اتفاق چند مشکل به همراه دارد و هزینه بر است - حدود 1.5 میلیارد دلار در انگلستان و ولز.

خاک فرسوده راحتتر توسط باران شسته می گردد و لایه فوقانی خود را که برای رشد محصول مهم است از دست می دهد. میزان خاکی که در کل جهان از دست می رود 10 تا 40 برابر خاک جایگزین است. خاک بریتانیا نسبتا عمیق است و اقلیمش نیز در مقایسه با دیگر کشور ها معتدل است، اما در برخی مناطق که فرایند فرسایش سریعتر است سالانه 2 سانتی متر خاک از دست می دهد.

یکی از راه های فرسایش خاک فشرده شدن آن توسط ماشین آلات کشاورزی است. پروفسور امت می گوید بارندگی شدید جذب چنین خاکی نمی گردد، و گل و مواد شیمیایی را با خود وارد شبکه آبی می نماید و بر بوم شناسی رودخانه ها و سواحل تاثیر می گذارد. پیامد این اتفاق افزایش هزینه تصفیه آب برای ساکنان است.

کشاورزی طبیعت محور باعث افزایش گوناگونی رو و زیر زمین می گردد

خاک بر کیفیت غذایی مواد خوراکی تاثیر می گذارد، اما هنوز درک درستی از نحوه ارتباط این مساله با کشاورزی وجود ندارد. یکی از انجمن های غذایی آمریکا دستگاهی ساخته است که به شما اجازه می دهد مواد غذایی موجود در میوه و سبزی را اندازه بگیرید.

آنالیز های اولیه نشان می دهد که، برای مثال، در بین 650 هویج آزمایش شده، میزان پلی فنل ها و آنتی اکسیدان های موجود در برخی نمونه ها به ترتیب 200 و 90 برابر نمونه های دیگر بود. نتیجه این مطالعه این بود که هر هویجی هویج نیست.

کشاورزان چگونه خاک خوب ایجاد می نمایند؟

جان چری، کشاورز بریتانیایی، 12 سال گذشته را صرف گذار به روش هایی نموده است که خاک خوب را در کانون توجه کسب وکارش قرار می دهند. او زمین را شخم نمی زند و با کاشت محصولات مختلف زمین را در تمام سال پوشیده نگاه می دارد. این کار کیفیت خاک را حفظ می نماید و مانع از فرسایش آن می گردد.

او دیگر نیازی به کود شیمیایی ندارد، به همین خاطر پرندگان و حشرات متنوعتری در مزرعه او یافت می شوند و گیاهان قویتری از این خاک قویتر عمل می آیند. هر دو مساله به حل مسائل ناشی از آفت و بیماری یاری می نمایند.

چری پنج سال پیش کنفرانس سالانه ای را پایه گذاشت که هدفش ترویج کشاورزی احیانماینده است. به گفته او کشاورزی احیانماینده یعنی بهتر کردن کیفیت خاک همزمان با کشت غذای خوب به قیمت خوب.

محصول سالانه او شاید اندکی کمتر باشد، اما هزینه هایش نیز کمتر است و مزرعه اش آسیب کمتری از سیل و خشکسالی می بیند. او می گوید طبیعت صد ها میلیون سال از ما جلوتر است و می داند که چطور بدون استفاده از افزودنی های شیمیایی غذا فراوری کند.

احشام نیز در معادله خاک نقش ایفا می نمایند. کود طبیعی، اگر خوب مدیریت گردد، به حاصل خیزی خاک یاری می نماید. ترکیب کشاورزی و دام پروری، تغییر مدام محصول، و عدم استفاده از کود شیمیایی مجددا دارد بین کشاورزان باب می گردد.

خاک چه جایی در مبارزه با تغییرات اقلیمی دارد؟

خاک فرسوده توان مقاومت در برابر سیل و بارش های متغیر ناشی از تغییرات اقلیمی را ندارد

کارشناسان خاک عقیده دارند که آزمایش مرتب خاک نقشی اساسی در استفاده از مزایای خاک و جلوگیری از فرسایش آن ایفا می نماید.

در بریتانیا 747 نوع خاک مختلف وجود دارد و شرایط نیز از مزرعه به مزرعه متفاوت است. آزمایش خاک به کشاورزان یاری می نماید تا از شرایط سلامت خاک خود آگاه شوند و نیازهایش را رفع نمایند. کشاورزی دقیقتر به معنی آسیب کمتر به محیط زیست و کاهش بالقوه هزینه ها است.

اما شرایط به شکلی کلی نیز محتاج نظارت است. برای مثال، از کل بودجه ای که دولت سالانه به نظارت بر آب، هوا و خاک اختصاص می دهد، تنها 0.4 درصد صرف خاک می گردد. الن فی، یکی از بنیان گذاران اتحاد خاک تجدیدپذیر، می گوید خاک برای سلامت همه چیز های دیگر حیاتی است.

دسترسی به اهداف محیط زیستی بدون رسیدگی به شرایط خاک ممکن نیست، و ما هنوز فاصله زیادی با سامان دادن به شرایط خاک داریم.